Zdjęcie lotnicze grodziska w Gzinie wg J. Chudziakowej
Źródło: "Dzieje Ostromecka" Z. Raszeja |
Grodzisko znajduje się na zachód od wsi Gzin i na północ od drogi z Gzina do Czemlewa i Dabrowy Chełmińskiej na skraju doliny Wisły. Topografia terenu jest urozmaicona. Na północnym skraju wysoczyzny przechodzi w głęboki parów, dnem którego płynie strumień.
Konstrukcje obronna zarejestrowaną w Gzinie były osieki. Osiek w Gzinie istniał przed wzniesieniem osady obronnej, potem grodu warownego z załogą i urzędem.
Osieki były obiektem fortyfikowanym w celu przygotowania terenu do działań wojennych.
Osada posiada genezę z czasów kultury łużyckiej (okres halsztacki 650-400 lat p.n.e.).
Badania archeologiczne przeprowadzono w latach 1968-69.
Wykazały obecność pozostałości skrzynkowej konstrukcji wału, jamy paleniskowe z kośćmi oraz liczne eksponaty przedmiotów użytkowych.
Zniszczenie osady wiązało się z najazdem Scytów (500 lat p.n.e.) lub później Prusów.
Nie zarejestrowano znalezisk z okresu prasłowiańskiego.
Wieś Pień zlokalizowana jest na malowniczym i wyeksponowanym skraju zbocza doliny Wisły. Wysoczyzna jest silnie przekształcona i rozcięta przez rynny i parowy. Głównym elementem morfologii tego obszaru jest wysunięte ku Wiśle wzgórze nad łachą zwaną Reptówką. Na tym odcinku zbocze wykazuje wysokość rzędu 80 m i jest bardzo strome. Duża stromość, wysokość i wysunięcie ku Wiśle przemawiało do zbudowania w tym miejscu grodu obronnego. Niestety po dzień dzisiejszy nie wykonano systematycznych badań archeologicznych.
Można przypuszczać, że w tym rejonie w czasach prehistorycznych wykształciła się osada. Pozostałościami są liczne znaleziska narzędzi, ozdób, monet z tego obszaru. Ubogie są natomiast znaleziska z czasów prasłowiańskich. Wieś Pień była wzmiankowana po raz pierwszy w 1222 r. jako gród, którego szeroko pojęte podgrodzie stanowiła osada rzemieślniczo-handlowa Ostromecko oraz wsie: Bolumin, Reptowo, Czarże, Dąbrowa Chełmińska. W okresie egzystencji Wyszogrodu była najbardziej reprezentatywnym centrum osadniczym leżącym na przeciwległym-prawym brzegu Wisły.
|