II edycja Pikniku Napoleońskiego – „Poznaj Smak Doliny Wisły” została przeprowadzona w dniach  6 - 7 lipca w Ostromecku Mozgowinie w ramach akcji Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich „Wieś na weekend”. Założeniem imprezy było wykorzystanie autentycznego wydarzenia historycznego, przekroczenia Wisły przez wojska napoleońskie, jako atrakcji pilotującej imprezę plenerową o charakterze kulturowym i kulinarnym.

Część historyczna

Aspekt historyczny, obejmował udział kawalerii szaserów z epoki Napoleona i kawalerii II Rzeczypospolitej w dwóch występach w ramach „Szarży przez wieki”. Oddział kawalerii z Chełmna wykonał dwie inscenizacje: „Zręczni i gotowi służyć Cesarzowi” – manewry szaserów i „Historia kawaleryjska z okresu II Rzeczypospolitej”, przejmująco komentowane przez Jerzego Hanisza z bardzo dobrze dobranym podkładem muzycznym. Inscenizacje zgromadziły na skarpie-arenie praktycznie wszystkich uczestników pikniku od najmłodszych usadowionych na plecach rodziców do najstarszych na kocykach. Wówczas to zapewne powstała zbiorowa dokumentacja fotograficzna wydarzeń rozgrywających się na łące przy roztapiającym kawalerzystów słońcu. Była to jednocześnie lekcja historii i bardzo dobra zabawa. Oprócz dynamicznych inscenizacji można było podziwiać obóz i stroje Kujawskiej Braci Szlacheckiej, która stawiła się w liczbie 15 panów, pań i dziatwy. Oni z kolei pokazywali sprawność w fechtunku oraz prezentowali szlachecką obyczajowość z okresu I Rzeczypospolitej. Można było sprawdzić swe umiejętności łucznicze na przygotowanym łuczniczym torze.

Część kulinarna

W część historyczną wkomponowana została część kulinarna. Przeglądowi obozowiska towarzyszył komentarz konferansjerki Ewy Kwiesielewicz i  Cesarza Francuzów – Piotra Lenarta dot. potraw jednogarnkowych w kotłach i kiermaszowych stoisk. Ramowy program części przedstawiono poniżej:

 „Czym bogata nadwiślańska chata” – kiermasz produktu lokalnego LGD Zakole Dolnej Wisły i LGD Trzy Doliny, a także: ziemniaki z parownika z gzikiem, wędliny z drewnianej wędzarni , sery owcze  - Instytut Zootechniki z Kołudy Wielkiej, sery kozie – gospodarstwo ekologiczne „Malinowy Chruśniak”.

„Fyrtel Kulinarny Gęsi Pipek”  z gęsiną restauracji „Ostromecka” i trunkami Wielkiej Konfraterni  Zacnego Jadła Napitku i Rękodzieła;

W części kulinarnej na szczególną uwagę zasługują trzy, zrealizowane w jej ramach, zamierzenia.  

1.                  Przeprowadzony konkurs „Wójtowy ajntop wizytówką gminy”, który odwoływał się do polskiego i regionalnego dziedzictwa kulinarnego wymógł zaangażowanie wójtów i społeczności 7 nadwiślańskich gmin chociaż w różnym zakresie.  Najbardziej zainteresowani i zaangażowani (co zrozumiałe) byli wójtowie z gmin obszaru Zakola Dolnej Wisły czyli Dąbrowy Chełmińskiej, Unisławia, Kijewa Królewskiego i Pruszcza. Oprócz konkursu wczuli się również w rolę historyczną ubierając się w mundury z okresu Księstwa Warszawskiego. Adekwatnym zaangażowaniem wykazał się również wójt  Złejwsi Wielkiej, (LGD Podgrodzie toruńskie nieobecne na pikniku) który wykorzystał piknik do promocji gminy przyjeżdżając z namiotem i materiałami promocyjnymi.  Zupy wójtów podawane z kotłów nad ogniskami budziły podziw, a sami wójtowie, w strojach z epoki, respekt. W ciągu 2 – 3 godzin wydano ok. 1200 porcji. Zwyciężyły egzekwio, nie bez słownych potyczek, ajntopy jagnięcy z Dąbrowy Chełmińskiej i kapuściany z Unisławia. Wójtowie zwycięskich potraw zostali uhonorowani dyplomem przechodnim za „Nadwiślańską zupę 2013”, pozostali zaś dyplomami za uczestnictwo, a ich zupy zyskały miano „Zupy Gminy 2013”.

Odnotować należy wkład pracy w zorganizowanie konkursu oraz stopień złożoności, którego nie widać na pierwszy rzut oka. Otóż konkurs był poprzedzony warsztatami kulinarnymi sfinansowanymi przez KSOW i zorganizowanymi LGD Zakole Dolnej Wisły w restauracji „Ostromecka”. Warsztaty te miały na celu nie tylko aspekt kulinarny, ale inspirujący wójtów do wspólnego działania. Stąd też obecność na nich Pani Anny Dybowskiej nadała odpowiednie znaczenie całemu przedsięwzięciu i była czynnikiem stymulującym dalszy udział wójtów i gminnych społeczności. Odrębnym elementem było przygotowanie potraw do wydania, co uczyniono dzień wcześniej w restauracji „Ostromecka” przez zespoły z gmin pod nadzorem Piotra Lenarta i dwóch kucharzy Krzysztofa Klarkowskiego z restauracji „Ostromecka” i Andrzeja Barczyńskiego z „Sodexo”. Przygotowanie zup do wydania wymagało pobrania prób i ich przechowania zgodnie z przepisami sanitarno - higienicznymi. W dniu konkursu ogniska w Mozgowinie zapłonęły pod kotłami już o godz. 10.00 co wymagało zaangażowania ludzi i środków.  Np. kotłów użyczył Pan Jarosław Pająkowski i Jan Iwanowski, skądinąd prekursorzy sztandarowych imprez  w Dolinie Wisły  Festiwalu Smaku w Grucznie i Święta Śliwki w Strzelcach Dolnych, a chłodni Pan Hieronim Błażejak. Z kolei obręcze pod kotły nieodpłatnie wykonał Pan Adam Wołoch. (Zapewnił on także nieodpłatne przejazdy bryczkami i wozami na trasie Ostromecko – Mozgowina – Ostromecko.)

2.                  Potrawy i produkty regionów etnograficznych kujawsko-pomorskiego, obecne na Pikniku Napoleońskim jest to efekt pracy warsztatowej prowadzonej w latach 2012/13 finansowanej przez Krajową Sieć Obszarów Wiejskich Urzędu Marszałkowskiego. Realizowane warsztaty kulinarne miały za cel odnalezienie lokalnej tożsamości kulinarnej i związanej z nią obyczajowości. Piknik pokazał, że przekazane środki i włożony wysiłek nie zostały zmarnowane.  Zaproszone LGD: „Czarnoziem na soli”, Nasza Krajna, i KGW „Chalinianki” z Ziemi Dobrzyńskiej zaprezentowały z dumą i z powodzeniem odpowiednio potrawy: z gęsiny – Kujawy – Czarnoziem na soli; dziczyzny - Krajna i ryb – Ziemia Dobrzyńska – KGW Chalinianki. Dużym powodzeniem cieszyła się serwowana z patelni jagnięcina z ryżem. Na szczególne uznanie zasługuje KGW, które nie uzyskało wsparcia ze strony miejscowych podmiotów posiadających środki na cele promocyjne, a mimo to ponosząc ryzyko gospodarcze dzielnie broniło kulinarnego honoru Ziemi Dobrzyńskiej.

3.                  Uczta Napoleońska – miała charakter podsumowujący część kulinarną oraz promujący jagnięcinę, jako aktualnie mięso niszowe jednak posiadające głębokie korzenie w regionalnej i polskiej tradycji kulinarnej. Pokazała możliwości wszechstronnego i zarazem ekonomicznego wykorzystania tuszy jagnięcej.  Prowadzona w miłej atmosferze przemawiała zarówno do ciała jak i do ducha uczestników. W trakcie uczty zaserwowano zwycięską zupę czyli ajntop na jagnięcinie. Zupa ta została zalecona jako obowiązującą potrawa na lato 2013 w Dolinie Wisły. Ponadto udźce jagnięce pieczone podane na kaszy gryczanej, rolady zez schabu jagnięcego w płacie żeberek w sosie pomidorowym i łopatka jagnięca w sosie własnym z ziołami. Uczta spełniła oczekiwania organizatorów zwłaszcza w aspekcie promocji mięsa jagnięcego. Piknik i uczta przyczyniły się z pewnością do popularyzacji jagnięciny, której hodowla odradza się w Dolinie Wisły. Są zresztą już pierwsze deklaracje ze strony restauratorów, którzy uczestniczyli w uczcie, uwzględnienia jagnięciny w menu prowadzonych przez nich restauracji.

W imieniu Komitetu Organizacyjnego II Pikniku Napoleońskiego mamy zaszczyt podziękować za Wszystkim zaangażowanym w organizację i przebieg tego niezwykle udanego kulturowego wydarzenia. 

Wspólny wysiłek pozwolił na ukazanie mieszkańcom pobliskich miast oraz naszym gminnym społecznościom piękna Doliny Wisły na tle autentycznego historycznego wydarzenia. Nasi Goście mogli poznać „Smak Doliny Wisły” z jej kulturowym i kulinarnym dziedzictwem.

 Będąc świadomi niezwykłej atrakcyjności nadwiślańskiej doliny tkwiącej w przyrodzie, kulturze, historii, dziedzictwie kulinarnym i ludzkim potencjale mamy szansę wykorzystać te atuty na rzecz rozwoju obszarów wiejskich Doliny Wisły.

Tylko dobrze zaplanowany i zorganizowany wysiłek prowadzi do sukcesu. „Piknik Napoleoński”, jako wydarzenie w ramach akcji KSOW „Wieś na weekend”, zaistniał właśnie dzięki naszemu wspólnemu działaniu. Jest to wydarzenie atrakcyjne lecz jednostkowe w skali roku.

Życzmy sobie projektu, który pozwoli rozsławić Dolinę Wisły z obszarem naszych gmin w ramach całorocznej atrakcyjnej turystycznie oferty.